temat alkoholowy, to chyba tu
a że o wątrobie, to obserwując poszczególne wpisy, najwyższa pora ku temu nastała
a że o wątrobie, to obserwując poszczególne wpisy, najwyższa pora ku temu nastała
Źródło: Alcohol Alert, nr: 64, styczeń 2005, National Institute on Alcohol Abuse and Alcoholism.
http://www.niaaa.nih.gov
Wątroba jest jednym z największych i najbardziej złożonych organów w ciele. Jest magazynem życiowej energii i składników odżywczych, produkuje białka i enzymy potrzebne dla zdrowia, chroni ciało przed chorobami, rozkłada (lub metabolizuje) oraz pomaga usunąć z ciała szkodliwe toksyny takie jak alkohol.
Wątroba jest najważniejszym organem odpowiedzialnym za metabolizowanie alkoholu, więc jest szczególnie podatna na uszkodzenia powodowane przez alkohol. Nawet trzy drinki wypite na raz mogą mieć szkodliwy wpływ na wątrobę, gdy jednocześnie spożywa się pewne leki wydawane bez recepty, np. zawierające paracetamol.
Alkoholowe uszkodzenie wątroby - od stłuszczenia do marskości
Alkoholowe uszkodzenie wątroby obejmuje: otłuszczenie wątroby, hepatopatię alkoholową i marskość. Intensywne picie nawet przez kilka dni prowadzi do stłuszczenia wątroby - najwcześniejszego etapu alkoholowego uszkodzenia wątroby oraz najczęstszego zaburzenia wątroby wywołanego piciem - które cechuje się pojawieniem się nadmiernej ilości tłuszczu wewnątrz komórek wątroby. Stan ten może jednak ulec odwróceniu po zaprzestaniu picia.
Intensywne picie przez dłuższy czas może prowadzić do cięższej i potencjalnie śmiertelnej hepatopatii alkoholowej - zapalenia wątroby. Objawy zapalenia obejmują: mdłości, brak apetytu, wymioty, gorączkę, bóle brzucha i nadwrażliwość, żółtaczkę, a czasem splątanie. Naukowcy uważają, że jeśli picie nie ustaje, zapalenie może u niektórych pacjentów prowadzić do marskości, w której zdrowe komórki wątroby są zastępowane przez blizny (zwłóknienia), na skutek czego wątroba nie może spełniać swoich życiowych funkcji.
Zapalenie wątroby jest sygnałem alarmowym, wskazującym, że wkrótce może dojść do marskości: na marskość zapada nawet do 70% pacjentów z zapaleniem wątroby (1). Pacjenci z zapaleniem wątroby, którzy przestaną pić, mogą całkowicie wyzdrowieć, choć u nich też nie jest wykluczone, że dojdzie do rozwoju marskości.
W Stanach Zjednoczonych marskość wątroby jest ważną przyczyną śmierci (2, 3). W 2000 r. była dwunastą z kolei przyczyną śmierci. Śmiertelność w przypadku marskości różni się w zależności od grupy wiekowej (2, 3): jest bardzo niska wśród młodych ludzi, ale wzrasta znacząco w wieku średnim. Wśród osób w wieku 45-54 lat jest czwartą przyczyną śmierci (4).
Kobiety są bardziej niż mężczyźni narażone na rozwój marskości (6). To wyższe ryzyko może być skutkiem różnic w sposobie, w jaki alkohol jest przyswajany i rozkładany. Gdy kobieta pije, stężenie alkoholu w jej krwi osiąga wyższy poziom niż u mężczyzny, nawet jeśli obydwoje wypijają tę samą ilość. Związki chemiczne zaangażowane w rozkładanie alkoholu też różnią się u kobiet i mężczyzn, żołądki kobiet zawierają np. mniej enzymów biorących udział w rozkładaniu alkoholu (alkoholowej dehydrogenazy). Oznacza to, że kobiety rozkładają alkohol wolniej i ich wątroby są narażone na wyższe stężenie alkoholu przez dłuższy czas (7) - co jest dla wątroby toksyczne. To, jak organizm kobiety rozkłada i usuwa alkohol, może wiązać się z tym, ile i jak często kobieta pije, a także ze stężeniem estrogenu, a nawet z wielkością wątroby (8).
Diagnoza
Sposób diagnozowania alkoholowego uszkodzenia wątroby podlega zmianom. Najlepszymi wskaźnikami choroby są: historia intensywnego spożywania alkoholu, towarzyszące temu pewne fizyczne objawy oraz pozytywne wyniki testów laboratoryjnych. Uzależnienie od alkoholu nie jest koniecznym warunkiem powstania alkoholowego uszkodzenia wątroby, a diagnoza jest tym trudniejsza, że pacjenci często pomniejszają ilość spożywanego alkoholu lub zaprzeczają nadużywaniu. Jeszcze bardziej utrudnia diagnozę fakt, że fizyczne badania i wyniki badań laboratoryjnych mogą nie dawać specyficznych wskazówek, że mamy do czynienia właśnie z alkoholowym uszkodzeniem wątroby(9).
Diagnoza polega zwykle na testach laboratoryjnych szacujących stężenie trzech enzymów wątrobowych: gammaglutamylotransferazy (GGT), aminotransferazy asparaginianowej (AST) i aminotransferazy alaninowej (ALT). Choroba wątroby jest najbardziej prawdopodobna, gdy poziom AST przekracza ponad dwukrotnie poziom ALT (9), - taka proporcja została wykryta w niektórych badaniach u ponad 80% pacjentów z alkoholowym uszkodzeniem wątroby. Podwyższony poziom enzymu wątrobowego GGT jest kolejną oznaką intensywnego picia i uszkodzenia wątroby. Z tych trzech enzymów GGT jest co prawda najlepszym wskaźnikiem zbyt dużego spożycia alkoholu, ale GGT występuje w wielu narządach i podwyższają go również narkotyki, tak więc wysoki poziom GGT nie musi koniecznie oznaczać, że pacjent nadużywa alkoholu.
Leczenie
Sposoby leczenia alkoholowego uszkodzenia wątroby obejmują zmianę stylu życia (mającą na celu redukcję spożycia alkoholu, palenia papierosów oraz otyłości), dietę, terapię farmakologiczną, a czasem także transplantację wątroby (w przypadku marskości).
Zmiana stylu życia
Abstynencja od alkoholu jest istotną kwestią w zapobieganiu uszkodzeniom wątroby, bliznowaceniu oraz możliwemu rakowi wątroby i, jak się wydaje, korzystają z niej pacjenci na każdym etapie choroby. Chociaż tylko kilka badań dotyczyło konkretnie skutków abstynencji w postępach alkoholowego uszkodzenia wątroby, właściwie każde z nich wykazało, że abstynencja jest korzystna (10,11).
Wiele osób pijących alkohol pali także papierosy. Badania prowadzone w Europie wykazały, że u pacjentów z alkoholowym uszkodzeniem wątroby jej bliznowacenie następuje szybciej, gdy jednocześnie palą oni papierosy(12, 13). Otyłość jest kolejnym czynnikiem wiążącym się z chorobą wątroby - wpływa zwłaszcza na rozwój otłuszczonej wątroby i zapaleń tłuszczowych wątroby o etiologii niealkoholowej, które przypominają zapalenie alkoholowe. Tak więc pacjenci, którzy chcą zapobiec dalszym uszkodzeniom, powinni pamiętać o rzuceniu palenia i utrzymaniu właściwej wagi.
......................
Transplantacja
Transplantacja wątroby jest obecnie jedynym skutecznym sposobem leczenia ciężkich (w końcowym stadium) uszkodzeń wątroby. Między 1992 a 2001 r. przeprowadzono w USA 41 734 transplantacji wątroby przy użyciu organów pochodzących od martwych dawców (23). 12,5% z nich zostało przeprowadzonych u pacjentów z alkoholowym uszkodzeniem wątroby, 5,8% u pacjentów z alkoholowym uszkodzeniem wątroby i wirusowym zapaleniem wątroby typu C, alkoholowe uszkodzenie wątroby było zatem drugą w kolejności z najczęstszych przyczyn transplantacji (po samym wirusowym zapaleniu wątroby) (24).
Pacjenci z alkoholowym uszkodzeniem wątroby muszą przejść proces diagnozy, czy w ich przypadku można przeprowadzić transplantację. Badanie to jest ukierunkowane na wykrycie współistniejących chorób, takich jak choroby serca, rak, zapalenie trzustki i osteoporoza, które mogą wpływać na powodzenie transplantacji. Zawiera psychologiczną ocenę prawdopodobieństwa, że pacjent zachowa abstynencję i po operacji zaakceptuje ścisły reżim lekarski (24).
Aby transplantacja powiodła się u pacjentów alkoholowych, muszą oni po operacji zachować abstynencję i pogodzić się z wymagającym reżimem medycznym (np. systematycznie zażywać niezbędne leki zapobiegające odrzuceniu przeszczepu). Rutynowe przeprowadzanie ocen psychiatrycznych przed wciągnięciem pacjentów na listę oczekujących na transplantację pomaga określić, którzy z nich będą w stanie spełnić te wymagania (24).
Ponieważ zawsze brakuje dawców organów, transplantacja u pacjentów z alkoholowym uszkodzeniem wątroby pozostaje sprawą kontrowersyjną, przede wszystkim ze względu na to, że przeszczepiona wątroba może zostać zmarnowana, jeśli pacjent będzie miał nawroty picia i zniszczy również nową wątrobę. Niemniej odsetek nawrotów u pacjentów po transplantacji jest niższy niż u pacjentów na leczeniu, a poważne nawroty, które niekorzystnie wpływają na przeszczepioną wątrobę, są rzadkie. Z kolei pacjenci po przeszczepie wykonanym z powodu wirusowego zapalenia wątroby typu B lub C często mają nawroty choroby i w ich przypadku większe jest prawdopodobieństwo utraty przeszczepionej wątroby z powodu nawrotu tych infekcji (24).
Niektórzy lekarze uważają, że pacjenci z alkoholowym uszkodzeniem wątroby nie są w stanie przestrzegać ścisłych wskazówek mających na celu zapobiegnięcie odrzuceniu przeszczepu, ale nie zostało to udowodnione w badaniach. Odsetek odrzuceń u pacjentów z alkoholowym uszkodzeniem wątroby jest podobny jak u pacjentów z innymi chorobami, co wskazuje na to, ze w porównywalnym stopniu przestrzegają zasad dotyczących zażywania lekarstw przeciw odrzutom. Uważa się też czasem, że pacjenci z alkoholowym uszkodzeniem wątroby pochłanialiby więcej środków, powodując wyższe koszty niż pacjenci z innymi chorobami, ale także to przypuszczenie nie zostało potwierdzone badaniami (25).
W przeciwieństwie do tych negatywnych sądów na temat stosowania transplantacji wątroby u pacjentów z alkoholowym uszkodzeniem wątroby, wielu klinicystów argumentuje, że tak naprawdę alkoholowe uszkodzenie wątroby jest bardzo dobrym wskazaniem do transplantacji wątroby. Ogólna poprawa u pacjentów z alkoholowym uszkodzeniem wątroby po transplantacji, np. wyższa produktywność, lepsza jakość życia, wydaje się sugerować, że należy brać ich pod uwagę. Co więcej długoterminowe koszty transplantacji i późniejszej opieki nad pacjentami alkoholowymi mogą być o wiele niższe niż koszty radzenia sobie a alkoholizmem i alkoholowym uszkodzeniem wątroby bez przeszczepu (26).
Podsumowanie
Wątroba jest jednym z największych organów w ciele. Spełnia wiele funkcji życiowych koniecznych do utrzymania dobrego zdrowia. W bardzo elastyczny sposób reaguje na choroby i infekcje, a gdy spełnione są pewne warunki, może nawet sama regenerować się i zastępować fragmenty uszkodzone przez chorobę.
Alkohol jest toksyną, która szczególnie szkodzi wątrobie, a alkoholowe uszkodzenie wątroby - zwłaszcza marskość - jest jedną z głównych przyczyn śmierci związanych z alkoholem. Nie u każdego, kto pije intensywnie, rozwinie się alkoholowe uszkodzenie wątroby, ponieważ na rozwój choroby wpływają też inne czynniki poza alkoholem, np. demograficzne, biologiczne, środowiskowe. Niemniej zaprzestanie picia może pomóc w złagodzeniu lub nawet odwróceniu alkoholowego uszkodzenia wątroby, zwłaszcza w początkowych stadiach choroby.
Leczenie alkoholowego uszkodzenia wątroby wymaga zmiany stylu życia, np. zaprzestania lub zmniejszenia spożywania alkoholu, rzucenia palenia, utrzymania prawidłowej wagi. W przypadku marskości lekarz może przepisać lekarstwa takie jak pentoxifyllinę czy prednizon. Pacjenci czasem stosują dietę suplementacyjną lub alternatywne lekarstwa takie jak SAMe (stosowany w przypadku marskości). Ciężkie alkoholowe uszkodzenie wątroby najlepiej leczyć za pomocą przeszczepu u wybranych pacjentów zachowujących abstynencję.
http://www.niaaa.nih.gov
Wątroba jest jednym z największych i najbardziej złożonych organów w ciele. Jest magazynem życiowej energii i składników odżywczych, produkuje białka i enzymy potrzebne dla zdrowia, chroni ciało przed chorobami, rozkłada (lub metabolizuje) oraz pomaga usunąć z ciała szkodliwe toksyny takie jak alkohol.
Wątroba jest najważniejszym organem odpowiedzialnym za metabolizowanie alkoholu, więc jest szczególnie podatna na uszkodzenia powodowane przez alkohol. Nawet trzy drinki wypite na raz mogą mieć szkodliwy wpływ na wątrobę, gdy jednocześnie spożywa się pewne leki wydawane bez recepty, np. zawierające paracetamol.
Alkoholowe uszkodzenie wątroby - od stłuszczenia do marskości
Alkoholowe uszkodzenie wątroby obejmuje: otłuszczenie wątroby, hepatopatię alkoholową i marskość. Intensywne picie nawet przez kilka dni prowadzi do stłuszczenia wątroby - najwcześniejszego etapu alkoholowego uszkodzenia wątroby oraz najczęstszego zaburzenia wątroby wywołanego piciem - które cechuje się pojawieniem się nadmiernej ilości tłuszczu wewnątrz komórek wątroby. Stan ten może jednak ulec odwróceniu po zaprzestaniu picia.
Intensywne picie przez dłuższy czas może prowadzić do cięższej i potencjalnie śmiertelnej hepatopatii alkoholowej - zapalenia wątroby. Objawy zapalenia obejmują: mdłości, brak apetytu, wymioty, gorączkę, bóle brzucha i nadwrażliwość, żółtaczkę, a czasem splątanie. Naukowcy uważają, że jeśli picie nie ustaje, zapalenie może u niektórych pacjentów prowadzić do marskości, w której zdrowe komórki wątroby są zastępowane przez blizny (zwłóknienia), na skutek czego wątroba nie może spełniać swoich życiowych funkcji.
Zapalenie wątroby jest sygnałem alarmowym, wskazującym, że wkrótce może dojść do marskości: na marskość zapada nawet do 70% pacjentów z zapaleniem wątroby (1). Pacjenci z zapaleniem wątroby, którzy przestaną pić, mogą całkowicie wyzdrowieć, choć u nich też nie jest wykluczone, że dojdzie do rozwoju marskości.
W Stanach Zjednoczonych marskość wątroby jest ważną przyczyną śmierci (2, 3). W 2000 r. była dwunastą z kolei przyczyną śmierci. Śmiertelność w przypadku marskości różni się w zależności od grupy wiekowej (2, 3): jest bardzo niska wśród młodych ludzi, ale wzrasta znacząco w wieku średnim. Wśród osób w wieku 45-54 lat jest czwartą przyczyną śmierci (4).
Kobiety są bardziej niż mężczyźni narażone na rozwój marskości (6). To wyższe ryzyko może być skutkiem różnic w sposobie, w jaki alkohol jest przyswajany i rozkładany. Gdy kobieta pije, stężenie alkoholu w jej krwi osiąga wyższy poziom niż u mężczyzny, nawet jeśli obydwoje wypijają tę samą ilość. Związki chemiczne zaangażowane w rozkładanie alkoholu też różnią się u kobiet i mężczyzn, żołądki kobiet zawierają np. mniej enzymów biorących udział w rozkładaniu alkoholu (alkoholowej dehydrogenazy). Oznacza to, że kobiety rozkładają alkohol wolniej i ich wątroby są narażone na wyższe stężenie alkoholu przez dłuższy czas (7) - co jest dla wątroby toksyczne. To, jak organizm kobiety rozkłada i usuwa alkohol, może wiązać się z tym, ile i jak często kobieta pije, a także ze stężeniem estrogenu, a nawet z wielkością wątroby (8).
Diagnoza
Sposób diagnozowania alkoholowego uszkodzenia wątroby podlega zmianom. Najlepszymi wskaźnikami choroby są: historia intensywnego spożywania alkoholu, towarzyszące temu pewne fizyczne objawy oraz pozytywne wyniki testów laboratoryjnych. Uzależnienie od alkoholu nie jest koniecznym warunkiem powstania alkoholowego uszkodzenia wątroby, a diagnoza jest tym trudniejsza, że pacjenci często pomniejszają ilość spożywanego alkoholu lub zaprzeczają nadużywaniu. Jeszcze bardziej utrudnia diagnozę fakt, że fizyczne badania i wyniki badań laboratoryjnych mogą nie dawać specyficznych wskazówek, że mamy do czynienia właśnie z alkoholowym uszkodzeniem wątroby(9).
Diagnoza polega zwykle na testach laboratoryjnych szacujących stężenie trzech enzymów wątrobowych: gammaglutamylotransferazy (GGT), aminotransferazy asparaginianowej (AST) i aminotransferazy alaninowej (ALT). Choroba wątroby jest najbardziej prawdopodobna, gdy poziom AST przekracza ponad dwukrotnie poziom ALT (9), - taka proporcja została wykryta w niektórych badaniach u ponad 80% pacjentów z alkoholowym uszkodzeniem wątroby. Podwyższony poziom enzymu wątrobowego GGT jest kolejną oznaką intensywnego picia i uszkodzenia wątroby. Z tych trzech enzymów GGT jest co prawda najlepszym wskaźnikiem zbyt dużego spożycia alkoholu, ale GGT występuje w wielu narządach i podwyższają go również narkotyki, tak więc wysoki poziom GGT nie musi koniecznie oznaczać, że pacjent nadużywa alkoholu.
Leczenie
Sposoby leczenia alkoholowego uszkodzenia wątroby obejmują zmianę stylu życia (mającą na celu redukcję spożycia alkoholu, palenia papierosów oraz otyłości), dietę, terapię farmakologiczną, a czasem także transplantację wątroby (w przypadku marskości).
Zmiana stylu życia
Abstynencja od alkoholu jest istotną kwestią w zapobieganiu uszkodzeniom wątroby, bliznowaceniu oraz możliwemu rakowi wątroby i, jak się wydaje, korzystają z niej pacjenci na każdym etapie choroby. Chociaż tylko kilka badań dotyczyło konkretnie skutków abstynencji w postępach alkoholowego uszkodzenia wątroby, właściwie każde z nich wykazało, że abstynencja jest korzystna (10,11).
Wiele osób pijących alkohol pali także papierosy. Badania prowadzone w Europie wykazały, że u pacjentów z alkoholowym uszkodzeniem wątroby jej bliznowacenie następuje szybciej, gdy jednocześnie palą oni papierosy(12, 13). Otyłość jest kolejnym czynnikiem wiążącym się z chorobą wątroby - wpływa zwłaszcza na rozwój otłuszczonej wątroby i zapaleń tłuszczowych wątroby o etiologii niealkoholowej, które przypominają zapalenie alkoholowe. Tak więc pacjenci, którzy chcą zapobiec dalszym uszkodzeniom, powinni pamiętać o rzuceniu palenia i utrzymaniu właściwej wagi.
......................
Transplantacja
Transplantacja wątroby jest obecnie jedynym skutecznym sposobem leczenia ciężkich (w końcowym stadium) uszkodzeń wątroby. Między 1992 a 2001 r. przeprowadzono w USA 41 734 transplantacji wątroby przy użyciu organów pochodzących od martwych dawców (23). 12,5% z nich zostało przeprowadzonych u pacjentów z alkoholowym uszkodzeniem wątroby, 5,8% u pacjentów z alkoholowym uszkodzeniem wątroby i wirusowym zapaleniem wątroby typu C, alkoholowe uszkodzenie wątroby było zatem drugą w kolejności z najczęstszych przyczyn transplantacji (po samym wirusowym zapaleniu wątroby) (24).
Pacjenci z alkoholowym uszkodzeniem wątroby muszą przejść proces diagnozy, czy w ich przypadku można przeprowadzić transplantację. Badanie to jest ukierunkowane na wykrycie współistniejących chorób, takich jak choroby serca, rak, zapalenie trzustki i osteoporoza, które mogą wpływać na powodzenie transplantacji. Zawiera psychologiczną ocenę prawdopodobieństwa, że pacjent zachowa abstynencję i po operacji zaakceptuje ścisły reżim lekarski (24).
Aby transplantacja powiodła się u pacjentów alkoholowych, muszą oni po operacji zachować abstynencję i pogodzić się z wymagającym reżimem medycznym (np. systematycznie zażywać niezbędne leki zapobiegające odrzuceniu przeszczepu). Rutynowe przeprowadzanie ocen psychiatrycznych przed wciągnięciem pacjentów na listę oczekujących na transplantację pomaga określić, którzy z nich będą w stanie spełnić te wymagania (24).
Ponieważ zawsze brakuje dawców organów, transplantacja u pacjentów z alkoholowym uszkodzeniem wątroby pozostaje sprawą kontrowersyjną, przede wszystkim ze względu na to, że przeszczepiona wątroba może zostać zmarnowana, jeśli pacjent będzie miał nawroty picia i zniszczy również nową wątrobę. Niemniej odsetek nawrotów u pacjentów po transplantacji jest niższy niż u pacjentów na leczeniu, a poważne nawroty, które niekorzystnie wpływają na przeszczepioną wątrobę, są rzadkie. Z kolei pacjenci po przeszczepie wykonanym z powodu wirusowego zapalenia wątroby typu B lub C często mają nawroty choroby i w ich przypadku większe jest prawdopodobieństwo utraty przeszczepionej wątroby z powodu nawrotu tych infekcji (24).
Niektórzy lekarze uważają, że pacjenci z alkoholowym uszkodzeniem wątroby nie są w stanie przestrzegać ścisłych wskazówek mających na celu zapobiegnięcie odrzuceniu przeszczepu, ale nie zostało to udowodnione w badaniach. Odsetek odrzuceń u pacjentów z alkoholowym uszkodzeniem wątroby jest podobny jak u pacjentów z innymi chorobami, co wskazuje na to, ze w porównywalnym stopniu przestrzegają zasad dotyczących zażywania lekarstw przeciw odrzutom. Uważa się też czasem, że pacjenci z alkoholowym uszkodzeniem wątroby pochłanialiby więcej środków, powodując wyższe koszty niż pacjenci z innymi chorobami, ale także to przypuszczenie nie zostało potwierdzone badaniami (25).
W przeciwieństwie do tych negatywnych sądów na temat stosowania transplantacji wątroby u pacjentów z alkoholowym uszkodzeniem wątroby, wielu klinicystów argumentuje, że tak naprawdę alkoholowe uszkodzenie wątroby jest bardzo dobrym wskazaniem do transplantacji wątroby. Ogólna poprawa u pacjentów z alkoholowym uszkodzeniem wątroby po transplantacji, np. wyższa produktywność, lepsza jakość życia, wydaje się sugerować, że należy brać ich pod uwagę. Co więcej długoterminowe koszty transplantacji i późniejszej opieki nad pacjentami alkoholowymi mogą być o wiele niższe niż koszty radzenia sobie a alkoholizmem i alkoholowym uszkodzeniem wątroby bez przeszczepu (26).
Podsumowanie
Wątroba jest jednym z największych organów w ciele. Spełnia wiele funkcji życiowych koniecznych do utrzymania dobrego zdrowia. W bardzo elastyczny sposób reaguje na choroby i infekcje, a gdy spełnione są pewne warunki, może nawet sama regenerować się i zastępować fragmenty uszkodzone przez chorobę.
Alkohol jest toksyną, która szczególnie szkodzi wątrobie, a alkoholowe uszkodzenie wątroby - zwłaszcza marskość - jest jedną z głównych przyczyn śmierci związanych z alkoholem. Nie u każdego, kto pije intensywnie, rozwinie się alkoholowe uszkodzenie wątroby, ponieważ na rozwój choroby wpływają też inne czynniki poza alkoholem, np. demograficzne, biologiczne, środowiskowe. Niemniej zaprzestanie picia może pomóc w złagodzeniu lub nawet odwróceniu alkoholowego uszkodzenia wątroby, zwłaszcza w początkowych stadiach choroby.
Leczenie alkoholowego uszkodzenia wątroby wymaga zmiany stylu życia, np. zaprzestania lub zmniejszenia spożywania alkoholu, rzucenia palenia, utrzymania prawidłowej wagi. W przypadku marskości lekarz może przepisać lekarstwa takie jak pentoxifyllinę czy prednizon. Pacjenci czasem stosują dietę suplementacyjną lub alternatywne lekarstwa takie jak SAMe (stosowany w przypadku marskości). Ciężkie alkoholowe uszkodzenie wątroby najlepiej leczyć za pomocą przeszczepu u wybranych pacjentów zachowujących abstynencję.
to pisanie w nocy jakoś i mi się udzieliło